کلید کنترل سرعت به روش دالاندر

کلید کنترل سرعت به روش دالاندر

قبل از پیدایش درایوها، کنترل سرعت در الکتروموتورهای القایی سه فاز به صورت محدود و با استفاده از چند سیم پیچ جداگانه و یا تغییر در تعداد قطب ها انجام میشد. در این قسمت تغییر در سرعت یک الکتروموتور سه فاز به روش دالاندر یا تغییر در تعداد قطب ها را بررسی می کنیم. موتور دالاندر دارای شش دسته سیم پیچ بوده که به دو روش مثلث و ستاره دوبل به شبکه متصل می شوند. در نظر داشته باشید که نسبت تغییرات دور در موتور دالاندر به صورت 1:2 بوده یعنی با توجه به اتصال فعلی می توان دور را نصف یا دو برابر کرد.

نقشه کلید دالاندر

در تصویر زیر دیاگرام فنی یک کلید دالاندر زبانه ای یا Multi-Speed Switch, Dahlander را مشاهده می کنید. در قسمت صفحه ی راهنما مشخص شده که کلید دارای یک حالت قطع و دو حالت وصل با زاویه ی 60 درجه است. در جدول پائین دیاگرام مشخص شده که در وضعیت های مختلف کدام پلاتین ها باز یا بسته هستند. این کلید در مجموع دارای 9 ترمینال به شرح زیر می باشد:

  • ترمینال های 2 و 5 و 14 برای سه فاز ورودی
  • ترمینال های 11 و 3 و 8 برای U و V و W
  • ترمینال های 6 و 1 و 13 برای T1 و T2 و T3

 

کنترل سرعت الکتروموتور

سیم بندی کلید دالاندر

پس از نصب کامل کلید باید آن را سیم بندی کنیم. معمولا روی پلاک کلید یک جدول وجود دارد که مقدار توان الکتروموتوری های که می توانیم به آن متصل کنیم را بر اساس ولتاژ مشخص کرده است. پس از کنترل توان الکتروموتور دالاندر و مطابقت دادن آن با کلید، سیم بندی را شروع می کنیم.

در کنار هر ترمینال کلید حروف و اعدادی درج شده است.  این حروف در استاندارد جدید L1 و L2 و L3 برای سه فاز ورودی، سر کلاف ها U1 و V1 و W1 و انتهای کلاف ها U2 و V2 و W2 می باشد.  معمولا برای خروجی کلید تا الکتروموتور دالاندر از 2 کابل 3 رشته استفاده می شود. برای اتصال صحیح کابل ها به الکتروموتور دالاندر می توان از رنگ بندی کابل ها و یا اهم متر کمک گرفت. روی الکتروموتور دالاندر یک جعبه ی اتصال وجود دارد که در آن 6 ترمینال برای ابتدای و انتهای کلاف ها مشخص شده است. به صورت صحیح کابل ها را به این ترمینال ها متصل کنید.

تست کلید دالاندر

کلید دالاندر المان تنظیمی نداشته ولی قبل از بهره برداری نیاز به تست دارد. تست های این کلید را می توان به دو گروه تست در بی برقی و تست در برق داری تقسیم کرد. برای انجام تست های نهایی این مراحل را انجام دهید:

  • از نصب صحیح و عمکلرد مکانیکی، اینترلاک ها و … کلید اطمینان حاصل کنید. کلید را چند بار در حالت های مختلف قرار دهید.
  • با توجه به رنگ سیم ها، شماره سیم ها و کمک گرفتن از اهم متر، صحت مدار و اتصال صحیح کلاف ها را کنترل کنید.
  • در قدرت های بالا و با استفاده از میگر، قدرت عایقی سیم ها و مقاومت پلاتین ها را کنترل کنید.
  • پس از کنترل نهایی، کلید را در وضعیت قطع قرار داده و مدار را برق دار کنید. برای قطع و وصل این کلید کافی است دسته ی آن را چرخانده و در مقابل وضعیت های موجود قرار دهید. برای وضعیت خاموش ممکن است عبارت های صفر یا OFF روی کلید نوشته شده باشد. در این مرحله نیز می توانید صحت اتصال سیم ها به ترمینال های ورودی را با یک اهم متر و یا فازمتر چک کنید.
  • با بازدید کردن شرایط مدار، الکتروموتور و بارهای متصل شده به آن، کلید را در حالت یک قرار دهید. در صورتی که کلید جزئی از یک تابلو برق و یا مدار جدید می باشد، تست در شرایط برق دار فقط باید در صورتی انجام شود که کل کار تمام شده و هیچ کس روی آن مشغول به کار نباشد. در این روش الکتروموتور باید با سرعت کم شروع به کار کند. جریان الکتروموتور راه اندازه گیری کرده و از کارکرد نرمال آن در دور پائین مطمئن شوید.
  • کلید را در حالت دو قرار داده و اندازه گیری ها را تکرار کنید. پس از اطیمنان از کارکرد صحیح الکتروموتور در دور زیاد، کلید را خاموش کنید.

کار با تجهیز

این کلید از نظر موقعیت روشن بودن سرعت کم و زیاد به دو دسته تقسیم می شود:

  • کلید صفر، یک و دو
  • کلید یک، صفر و دو

مدل اول برای ماشین های مناسب است که ابتدا باید با دور کند راه اندازی شده و سپس به دور تند سوئیچ شوند. در این کلید برای استفاده از دور تند حتما باید از دور کند عبور کرد. در ماشین هایی که دور تند و کند به هم ارتباطی نداشته می توانند به صورت مجزا استفاده شوند، می توان از کلید یک، صفر و دو استفاده کرد.

در هر دو مدل حالت صفر برای خاموش، حالت یک برای دور کند و حالت دو برای دور تند در نظر گرفته می شود. کافی ست با در نظر گرفتن شرایط اینترلاک ها و محدودیت ها، دسته ی کلید را چرخانده و در موقعیت های مورد نظر قرار دهید. اطلاعات بیشتر در مورد مکانیزم کلیدها در مقاله های دسته بندی کلیدها و بهره برداری از کلید ها شرح داده شده است.

کلید دالاندر چپ گرد و راست گرد

در صورتی که نیاز به  دو سرعت مختلف در دو جهت مختلف باشد می توانیم از یک الکتروموتور دالاندر به صورت چپ گرد و راست گرد استفاده کنیم. برای تغییر سرعت با نسبت 1:2 باید از یک کلید گردان کنترل سرعت استفاده کرد. برای تغییر جهت گردش نیز باید جای دو فاز ورودی به کلید کنترل سرعت عوض شود. برای حل این مسئله دو راه حل وجود دارد:

  • استفاده از یک کلید چپ گرد و راست گرد و سپس یک کلید دالاندر
  • استفاده از کلید دالاندر چپ گرد و راست گرد (Reversing Multi-Speed Switch)

در روش اول ابتدا سه فاز ورودی به کلید چپ گرد و راست گرد و خروجی آن به ورودی یک کلید دالاندر متصل می شود. در این روش علاوه بر افزایش حجم سیم بندی، هزینه ی تمام شده، اتصالات، لوازم مصرفی و فضای نصب، کار با تجهیز نیز مقداری مشکل می شود. برای این کار ابتدا باید توسط کلید اول جهت گردش را انتخاب کرده و سپس توسط کلید دوم کنترل دور را انجام دهیم. در تصویر زیر و گزینه ی (a) یک کلید چپ گرد و راست گرد و در گزینه ی (b) یک کلید دالاندر را مشاهده می کنید. که از ترکیب آن ها یک سیستم چپ گرد و راست گرد دالاندر ایجاد شده است.

کنترل سرعت الکتروموتور به روش دالاندر

در روش دوم می توانیم از یک کلید دالاندر چپ گرد و راست گرد استفاده کنیم. این کلید دارای یک حالت صفر، دو حالت دور کند و دو حالت دور تند برای جهت های چپ و راست می باشد. در واقع این کلید تعویض دو فاز و کنترل سرعت دالاندر را در یک قالب و به صورت هم زمان انجام می دهد. در این روش علاوه بر کاهش حجم سیم بندی، هزینه ی تمام شده، اتصالات، لوازم مصرفی و فضای نصب، کار با تجهیز نیز ساده می شود. کافی ست کلید را در یکی از جهات چرخانده و راه اندازی را آغاز کنید.

نقشه کلید دالاندر چپ گرد راستگرد

در تصویر زیر دیاگرام فنی یک کلید کنترل سرعت دالاندر چپ گرد و راست گرد را مشاهده می کنید. در قسمت صفحه ی راهنما مشخص شده که کلید دارای یک حالت قطع و چهار حالت وصل با زاویه ی 60 درجه می باشد. کلید در مجموع دارای 9 ترمینال می باشد. ترمینال های 3 و 5 و 22 برای سه فاز ورودی، ترمینال های 4 و 8 و 11 برای U و V و W و ترمینال های 14 و 20 و 23 برای T1 و T2 و T3 در نظر گرفته شده اند. در جدول پائین دیاگرام مشخص شده که در وضعیت های مختلف کدام پلاتین ها باز یا بسته هستند. روش سیم بندی این کلید با نوع دالاندر معمولی تفاوتی ندارد چون جابجایی فازها درون کلید صورت می گیرد. برای اطلاعات بیشتر، روش سیم بندی کلید دالاندر در بخش قبلی را مطالعه کنید.

کنترل سرعت به روش دالاندر

مطالبی که در حال مطالعه ی آن هستید به صورت تصویری در دوره ی جامع آموزش مدار فرمان شرح داده شده است. در این دوره با تجهیزات پایه مانند انواع کلیدها، کنتاکتورها، تایمرها، ساعت ها و غیره آشنا شده و نحوه ی سیم بندی آن ها را فراخواهیم گرفت. یک فصل از دوره ی آموزش مدار فرمان مربوط به شناخت سمبل های الکتریکی، مدارک مهندسی، نقشه ها و ترسیم مدارها در محیط اتوکد الکتریکال است. پس از فراگرفتن نحوه ی ترسیم مدارها و سیم بندی قطعات پایه وارد بخش های پیچیده تر مانند طراحی سیستم های چنج آور می شویم. در این فصل یک پروژه ی چنج آور با 3 ورودی توسط کلیدهای چنج آور موتور دار سوکومک و برد دیتا کام 207 طراحی و ساخته می شود. تابلوی فوق به یک دیزل موتور سازان تبریز متصل شده و تنظیم پارامترها صورت می گیرد.

تست و تنظیمات

کلید دالاندر چپ گرد و راست گرد المان تنظیمی نداشته ولی قبل از بهره برداری نیاز به تست دارد. تست های این کلید را می توان به دو گروه تست در بی برقی و تست در برق داری تقسیم کرد. برای انجام تست های نهایی این مراحل را انجام دهید:

  • از نصب صحیح و عمکلرد مکانیکی، اینترلاک ها و … کلید اطمینان حاصل کنید. کلید را چند بار در حالت های مختلف قرار دهید.
  • با توجه به رنگ سیم ها، شماره سیم ها و کمک گرفتن از اهم متر، صحت مدار و اتصال صحیح کلاف ها را کنترل کنید.
  • در قدرت های بالا و با استفاده از میگر، قدرت عایقی سیم ها و مقاومت پلاتین ها را کنترل کنید.
  • پس از کنترل نهایی، کلید را در وضعیت قطع قرار داده و مدار را برق دار کنید. برای قطع و وصل این کلید کافی است دسته ی آن را چرخانده و در مقابل وضعیت های موجود قرار دهید. برای وضعیت خاموش ممکن است عبارت های صفر یا OFF روی کلید نوشته شده باشد. در این مرحله نیز می توانید صحت اتصال سیم ها به ترمینال های ورودی را با یک اهم متر و یا فازمتر چک کنید.
  • با بازدید کردن شرایط مدار، الکتروموتور و بارهای متصل شده به آن، کلید را در حالت یک راست گرد قرار دهید. در صورتی که کلید جزئی از یک تابلو برق و یا مدار جدید می باشد، تست در شرایط برق دار فقط باید در صورتی انجام شود که کل کار تمام شده و هیچ کس روی آن مشغول به کار نباشد. در این روش الکتروموتور باید با سرعت کم و راست گرد شروع به کار کند. جریان الکتروموتور راه اندازه گیری کرده و از کارکرد نرمال آن در دور پائین مطمئن شوید.
  • کلید را در حالت دو راست گرد قرار داده و اندازه گیری ها را تکرار کنید. پس از اطیمنان از کارکرد صحیح الکتروموتور در دور زیاد، کلید را خاموش کنید.
  • موارد 5 و 6 را برای جهت چپ گرد نیز تکرار کنید.

کار با تجهیز

بهره برداری از این کلیدها ساده و معمولا بدون نیاز به سرویس و نگه داری می باشد. برای کنترل سرعت و جهت کافی ست دسته را چرخانده و در مقابل وضعیت مورد نظر قرار دهید. برخی از کلیدها ممکن است دارای سیستم های حفاظتی و اینترلاک باشند. بهره برداری از این کلیدها در بخش های قبلی شرح داده شد.

در قسمت راهنمای کلید برای حالت قطع عبارت صفر یا OFF ، برای حالت کند عدد یک و برای حالت تند عدد دو در نظر گرفته می شود. نکته ی مهم در این کلید این است در دو سمت موقعیت صفر یا خاموش عددهای یک و دو وجود دارند. به عنوان مثال عدد یک که سمت راست موقعیت صفر قرار دارد برای دور کند راست گرد و عدد دو بعد از آن برای دور تند راست گرد می باشد.

جهت مطالعه ده ها مقاله ی تخصصی دیگر، بخش مقالات آموزش مدار فرمان را مشاهده کنید.

کلید کنترل سرعت سه فاز با چند سیم پیچ

در روش دالاندر و با توجه به تغییر قطب ها فقط دو سرعت با نسبت  1:2 وجود دارد. حال اگر نیاز به سرعت های بیشتر مثلا سه و یا چهار سرعت با نسبت های متفاوت باشد، راه حل چیست؟ برای این کار می توان از سیم پیچ های جداگانه در الکتروموتور یا اصطلاحا موتور های چند سرعته استفاده کرد. در این روش بر خلاف دالاندر، سیم پیچ ها از نظر الکتریکی باهم ارتباطی ندارند و فقط در یک پوسته قرار داده شده اند. البته نوعی از موتور های چند سرعته وجود دارد که دارای سیم پیچی دالاندر و یک سیم پیچی مجزا است. در این الکتروموتور سه سرعت مختلف وجود دارد که دو عدد از آن ها نسبت 1:2 و سومی می تواند مقدار متفاوتی داشته باشد.

نقشه کلید چند سرعته

در تصویر زیر دیاگرام یک کلید کنترل سرعت دالاندر به همراه سیم پیچ سوم (Multi-Speed Switches) را مشاهده می کنید. این کلید برای راه اندازی موتور های چند سرعته استفاده می شود. در قسمت صفحه ی راهنما مشخص شده که کلید دارای یک حالت قطع و سه حالت وصل با زاویه ی 45 درجه می باشد. کلید در مجموع دارای 12 ترمینال می باشد. ترمینال های 1 و 14و 23 برای سه فاز ورودی، ترمینال های 2 و 5 و 12 برای 1U1 و 1V1 و 1W1، ترمینال های 8 و 13 و 24 برای 1U2 و 1V2 و 1W2 و ترمینال های 4 و 17 و 20 برای 2U1 و 2V1 و 2W1 می باشد. در جدول پائین دیاگرام مشخص شده که در وضعیت های مختلف کدام پلاتین ها باز یا بسته هستند.

کنترل سرعت الکتروموتور سه فاز

روش سیم بندی

پس از نصب کامل کلید باید آن را سیم بندی کنیم. معمولا روی پلاک کلید یک جدول وجود دارد که مقدار توان الکتروموتور های که می توانیم به آن متصل کنیم را بر اساس ولتاژ مشخص کرده است. پس از کنترل توان الکتروموتور و مطابقت دادن آن با کلید، سیم بندی را شروع می کنیم.

در کنار هر ترمینال کلید حروف و اعدادی درج شده است.  این حروف در استاندارد جدید L1 و L2 و L3 برای سه فاز ورودی، 1U1 و 1V1 و 1W1 و 1U2 و 1V2 و 1W2 برای سیم پیچی دالاندر و 2U1 و 2V1 و 2W2 برای سیم پیچ جداگانه می باشد. معمولا برای خروجی کلید تا الکتروموتور از 3 کابل 3 رشته استفاده می شود. برای اتصال صحیح کابل ها به الکتروموتور می توان از رنگ بندی کابل ها و یا اهم متر کمک گرفت. روی الکتروموتور یک جعبه ی اتصال وجود دارد که در آن 9 ترمینال برای کلاف های دالاندر و جداگانه مشخص شده است. به صورت صحیح کابل ها را به این ترمینال ها متصل کنید.

تست و تنظیمات

کلید چند سرعته المان تنظیمی نداشته ولی قبل از بهره برداری نیاز به تست دارد. تست های این کلید را می توان به دو گروه تست در بی برقی و تست در برق داری تقسیم کرد. برای انجام تست های نهایی این مراحل را انجام دهید:

  • از نصب صحیح و عمکلرد مکانیکی، اینترلاک ها و … کلید اطمینان حاصل کنید. کلید را چند بار در حالت های مختلف قرار دهید.
  • با توجه به رنگ سیم ها، شماره سیم ها و کمک گرفتن از اهم متر، صحت مدار و اتصال صحیح کلاف ها را کنترل کنید.
  • در قدرت های بالا و با استفاده از میگر، قدرت عایقی سیم ها و مقاومت پلاتین ها را کنترل کنید.
  • پس از کنترل نهایی، کلید را در وضعیت قطع قرار داده و مدار را برق دار کنید. برای قطع و وصل این کلید کافی است دسته ی آن را چرخانده و در مقابل وضعیت های موجود قرار دهید. برای وضعیت خاموش ممکن است عبارت های صفر یا OFF روی کلید نوشته شده باشد. در این مرحله نیز می توانید صحت اتصال سیم ها به ترمینال های ورودی را با یک اهم متر و یا فازمتر چک کنید.
  • با بازدید کردن شرایط مدار، الکتروموتور و بارهای متصل شده به آن، کلید را در حالت یک قرار دهید. در صورتی که کلید جزئی از یک تابلو برق و یا مدار جدید می باشد، تست در شرایط برق دار فقط باید در صورتی انجام شود که کل کار تمام شده و هیچ کس روی آن مشغول به کار نباشد. در این روش الکتروموتور باید با سرعت کم شروع به کار کند. جریان الکتروموتور راه اندازه گیری کرده و از کارکرد نرمال آن در دور پائین مطمئن شوید. دور الکتروموتور را اندازه گیری کرده و با مشخصات روی پلاک مطابقت بدهید.
  • کلید را در حالت دو قرار داده و اندازه گیری ها را تکرار کنید.
  • کلید را در حالت سه قرار داده و اندازه گیری ها را تکرار کنید. پس از اطمینان از عملکرد الکتروموتور در سه سرعت مختلف، آن را خاموش کنید.

کار با تجهیز

بهره برداری از این کلیدها ساده و معمولا بدون نیاز به سرویس و نگه داری می باشد. برای کنترل سرعت کافی ست دسته را چرخانده و در مقابل وضعیت مورد نظر قرار دهید. برخی از کلیدها ممکن است دارای سیستم های حفاظتی و اینترلاک باشند.

در قسمت راهنمای کلید برای حالت قطع عبارت صفر یا OFF ، برای حالت کند عدد یک و برای حالت میانی عدد دو و برای حداکثر سرعت عدد سه در نظر گرفته می شود.

این مقاله تا چه حد برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 4.7 / 5. تعداد رای: 3

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *