رله ثانویه چیست؟

رله ثانویه چیست؟

رله ثانویه یکی از تجهیزات مهم حفاظتی در تاسیسات فشار متوسط است. این رله در مدل های بسیار متنوعی ساخته شده و می تواند حفاظت های جریانی، ولتاژی، فرکانسی و غیره را انجام دهد. در مقاله ی قبلی شرح داده شد که از سکسیونر فیوز دار و بریکر می توان به عنوان حفاظت اولیه ی ترانس استفاده کرد. جهت آشنایی بیشتر مقاله ی حفاظت ترانس را مطالعه کنید. این قطع کننده ها دارای نقص هایی هستند که با رله ثانویه برطرف خواهد شد. به عنوان مثال فیوز فشار متوسط اغلب نمی تواند خطای با جریان پائین مانند اضافه بار و اتصال حلقه را شناسایی کند. این گونه خطاها معمولا جریانی کمتر از جریان نامی یا مقداری در محدوده ی In دارند. مشکل بعدی فیوزها عدم امکان استفاده ی مجدد از آن ها است. به عبارت دیگر هر فیوز پس از عملکرد باید با نمونه ی جدید تعویض شود.

به منظور رفع مشکلات فیوز از کلید قدرت یا بریکر استفاده می شود. این کلید توانایی قطع و وصل جریان های خطا را داشته و نیازی به تعویض بخش های داخلی پس از عملکرد ندارد. در نظر داشته باشید که بریکر تنها یک قطع کننده قدرت بوده و قادر به شناسایی خطاهای الکتریکی نیست. در واقع شناسایی خطا بر عهده ی رله بوده و عمل قطع توسط بریکر انجام می شود. فرمان قطع در بریکرها می تواند به صورت مکانیکی و الکتریکی انجام شود. فرمان الکتریکی برای قطع و وصل به بوبین های Open و Close صادر شده که داخل بریکر نصب شده اند. همانطور که مشاهده می کنید استفاده از رله در بریکر الزامی است. رله های حفاظتی از نظر ساختار در مدل های پرایمری و ثانویه ساخته می شوند. رله های پرایمری یا اولیه منسوخ شده و امروزه فقط از مدل های ثانویه استفاده می شود. رله ثانویه را می توان با سکسیونر فیوز دار نیز ترکیب کرده و یک سیستم ایمنی کامل طراحی کرد.

تعریف رله ثانویه

حفاظت جریانی در اغلب تاسیسات به عنوان حفاظت پایه شناخته می شود. در واقع اندازه گیری جریان به خوبی می تواند وضعیت مدار از نظر کاهش جریان، عدم تعادل، اضافه بار و اتصال کوتاه مشخص کند. به منظور بررسی جریان مدار از یک المان حفاظتی به عنوان رله استفاده می شود. مدل رله اغلب با کلمات اولیه و ثانویه مشخص خواهد شد. این عبارت ها تعیین کننده ی نحوه ی اندازه گیری کمیت های الکتریکی مخصوصا جریان هستند. رله پرایمری یا اولیه به صورت مستقیم در مسیر جریان قرار گرفته و ساختار الکترومکانیکی دارد. عبور جریان های بالا از رله پرایمری به یک حرکت مکانیکی تبدیل شده که می تواند بریکر را قطع کند.

یکی از روش های قدیمی در حفاظت فشار متوسط استفاده از رله های پرایمری بوده است. در این مدل رله در مسیر اصلی جریان قرار گرفته و طبق تنظیمات عمل می کند. فرمان این رله ها به صورت مکانیکی بوده و در صورت رخ دادن اضافه بار یا اتصال کوتاه بریکر را قطع می کند. در این ویدئو که برگرفته از دوره ی تاسیسات فشار متوسط است با عملکرد و اجزای داخلی رله ی پرایمری آشنا می شویم.

رله ثانویه در مسیر اصلی جریان قرار نگرفته و کمیت های الکتریکی را به صورت غیر مستقیم اندازه گیری می کند. اندازه گیری غیر مستقیم کمیت های الکنریکی توسط ترانس های جریان و ترانس های ولتاژ انجام خواهد شد. این ترانس ها دارای یک مدار اولیه و یک مدار ثانویه هستند. مدار ثانویه ی ترانس های اندازه گیری به رله متصل شده و به همین علت از اصطلاح ثانویه استفاده می شود. در اغلب تاسیسات تنها از حفاظت جریانی استفاده شده و فقط CT ها به رله متصل می شوند. ترانس جریان یا CT برای اتصال به رله ثانویه حتما باید از مدل حفاظتی باشند. اتصال ترانس اندازه گیری به رله های حفاظتی باعث از دست رفتن حفاظت در جریان های بالا مانند اتصال کوتاه خواهد شد. در ویدئوی زیر محل قرارگیری ترانس های جریان را مشاهده می کنید. این ترانس ها به صورت حفاظتی هستند.

دسترسی به محفظه ی سرکابل های فشار متوسط با توجه به نوع تابلو و اینترلاک ها متفاوت می باشد. جهت آشنایی با اینترلاک ها مقاله ی انواع اینترلاک در تابلو برق را مطالعه کنید. در مدل های کامپکت اغلب یک کلید سه وضعیتی قبل از بریکر وجود دارد. این کلید می تواند در مدل های قابل قطع یا غیر قابل قطع تهیه شود. در مدل های استاندارد این کلید سه وضعیت وصل، قطع و اتصال زمین دارد. به منظور باز کردن محفظه ی پائین بریکر باید طبق دستوراالعمل هر تابلو عمل کنیم. به صورت نرمال ابتدا باید بریکر قطع شده و در صورت استفاده از اینترلاک، سوئیچ آن خارج شود. در مرحله ی بعد می توان کلید قبل از بریکر را قطع و در حالت اتصال زمین قرار داد. با این پروسه می توان به سرکابل ها دسترسی پیدا کرد. در نظر داشته باشید که روند تست، اتصال زمین و دسترسی باید مطابق دستورالعمل های شرکت سازنده و استانداردهای منطقه ای انجام شود. این ویدئو برگرفته از دوره ی تاسیسات فشار متوسط است.

رله های ثانویه از نظر دقت و قابلیت بسیار پیشرفته تر از مدل های پرایمری هستند. از طرفی رله های ثانویه دارای ورودی های مختلف بوده و می توان ادوات حفاظتی تکمیلی را به آن ها متصل کرد. حفاظت تکمیلی با توجه به کاربرد رله متفاوت بوده و شامل ترمومتر، بوخهلتس، رله ی مانیتورینگ دما، وضعیت بریکر و غیره می شود. در تصویر زیر نمای تک خطی یک رله ی ثانویه جهت حفاظت ترانس روغنی را مشاهده می کنید. این رله مقدار جریان را توسط CT ها اندازه گیری کرده و در صورت نیاز فرمان قطع را به بریکر می دهد. جهت بررسی بیشتر مقاله ی حفاظت ترانس را مطالعه کنید.

رله ی ثانویه می تواند یک یا چند ورودی از کنتاکت های آلارم و تریپ ادوات تکمیلی مانند ترمومتر و بوخهلتس نیز داشته باشد.

ترمومتر و بوخهلتس دو تجهیز حفاظتی برای ترانسفورماتورهای روغنی هستند. این تجهیزات مربوط به کنترل دما، سطح روغن، گازهای داخلی، اتصال حلقه و غیره می باشند. در دوره جامع تاسیسات فشار متوسط با عملکرد ترمومتر و بوخهلتس آشنا شده و نحوه ی سیم بندی آن ها را فرا می گیریم.

انواع رله ثانویه

رله های ثانویه در مدل های بسیار متنوعی ساخته می شوند. این رله ها را می توان از نظر تکنولوژی، تغذیه، فانکشن ها، صفحه نمایش، نحوه ی تنظیم، پورت های شبکه، ورودی ها، خروجی ها و غیره دسته بندی کرد. گاهی اوقات دسته بندی رله ها به صورت سلیقه ای انجام می شود. برخی از موارد مهم جهت انتخاب رله مناسب درادامه شرح داده شده است. به منظور انتخاب یک رله مناسب باید تعادلی بین نیاز ها و هزینه ها برقرار کنید. به عنوان مثال هردو حالت زیر به نوعی اشتباه محسوب می شوند:

  • انتخاب یک رله ی ارزان قیمت با فانکشن های محدود و کیفیت پائین برای یک ترانس بزرگ یا بسیار حساس
  • انتخاب یک رله ی گران قیمت مولتی فانکشن با قابلیت های ویژه برای یک ترانس معمولی

جهت کاهش مشکلات بعدی باید بخش حفاظتی را به خوبی و با دقت بالا طراحی کنیم. این امر با شناخت مناسب از رله های ثانویه و تاسیسات ایجاد می شود. رله ها فانکشن ها و قابلیت های بسیار متنوعی دارند که باید بر اساس نوع تجهیز یا تاسیسات انتخاب شوند.

رله ام کا در بسیاری از پست های فشار متوسط نصب شده است. این دارای فانکشن های اصلی اضافه جریان فاز و زمین بوده و می تواند برای حفاظت ترانسفورماتورهای توزیع استفاده شود. در دوره تاسیسات فشار متوسط ابتدا دستورالعمل توانیر جهت حفاظت ترانس را بررسی کرده و در ادامه روش تنظیم این رله را فرا می گیریم. در این ویدئو که برگرفته از دوره تاسیسات فشار متوسط است بررسی کلی و تست مدار تریپ را مشاهده می کنید.

رله های SSR و دیجیتال

از نظر تکنولوژی می توان رله های ثانویه را به مدل های SSR و دیجیتال تقسیم کرد. رله های SSR از ادوات الکترونیک تشکیل شده و ساختاری بسیار ساده دارند. تنظیم مقادیر حفاظتی در این رله ها معمولا توسط دیپ سوئیچ ها یا ولوم ها انجام می شود. این رله فانکشن های بسیار زیادی نداشته و به صورت حفاظت پایه استفاده می شوند. از رله های SSR می توان در توان های پائین یا ترکیب شده با فیوز استفاده کرد. رله های SSR معمولا به شکل Self Powered بوده و به منبع تغذیه نیاز ندارند. در تصویر زیر یک نمونه از رله های بدون منبع تغذیه و بدون صفحه نمایش از اشنایدر را مشاهده می کنید.

رله حفاظت

رله های دیجیتال با عنوان های مختلفی مانند کامپیوتری، نیومریک یا میکروپروسسوری نیز شناخته می شوند. رله های دیجیتال از نظر فانکشن یا قابلیت بسیار پیچیده و منعطف بوده و  از آن ها می توان جهت حفاظت ترانس، ژنراتور، فیدر و غیره استفاده کرد. رله دیجیتال می تواند با کاربری خاص یا به صورت مولتی فانکشن انتخاب شود. کاربری خاص به معنی قابلیت های رله برای حفاظت یک تجهیز مانند ترانسفورماتور است. رله های مولتی فانکشن را می توان به منظور حفاظت از تجهیزات مختلف تنظیم کرد. به عنوان مثال در تنظیمات رله می توان مشخص کرد که بخش تحت حفاظت آن یک موتور، ژنراتور، شبکه یا ترانسفورماتور است.

رله ومپ

رله های ثانویه از نظر منبع تغذیه

رله های ثانویه به منظور اندازه گیری کمیت ها، نمایش مقادیر، روشن کردن سیگنال ها، ارسال فرمان قطع به بوبین Open بریکر و غیره نیاز به انرژی الکتریکی دارند. از نظر نحوه ی دریافت انرژی الکتریکی می توان این رله ها را به دو گروه زیر تقسیم کرد:

  • بدون نیاز به منبع تغذیه: این مدل از رله ها نیازی به تغذیه نداشته و انرژی مورد نیاز خود را از ترانس های جریان تامین می کنند. این رله ها با عنوان سلف پاور یا Self Powered معرفی می شوند.
  • با منبع تغذیه: این رله ها نیاز به یک منبع تغذیه ی خارجی پایدار داشته و اغلب در کنار آن ها از UPS استفاده می شود.

رله های ثانویه از نظر نوع و تعداد منبع تغذیه در مدل های دیگری نیز تولید می شوند. به عنوان مثال از برخی رله ها دارای دو ورودی منبع تغذیه هستند. استفاده از رله های Self Powered یا دارای منبع تغذیه به طرح حفاظتی شما بستگی دارد. رله های پیچیده معمولا نیاز به منبع تغذیه و ارتباط با بخش های دیگر دارند. در شرایط خاص می‌توان از مدل های Self Powered استفاده کرد. این رله‌ها باعث افزایش سطح ایمنی و انتخاب بهینه‌ی CT ها می‌شوند. برخی از مزایای رله های Self Powered عبارتند از:

  • تعمیرات کم
  • ارتقاء سطح حفاظتی ترانسفورماتور
  • ارتقاء سطح حفاظت موضعی با تجهیزات LV
  • عدم حساسیت در برابر جریان‌های هجومی
  • تشخیص جریان‌های پائین اتصال زمین
  • عدم نیاز به منبع تغذیه، UPS و باتری
  • عدم نیاز به سرویس و نگهداری

رله ثانویه از نظر تنظیمات

رله ثانویه به صورت دائم در حال اندازه گیری کمیت های الکتریکی و مقایسه ی آن ها با مقادیر مرجع است. مقادیر اندازه گیری شده ممکن است در بازه های خاصی از محدوده ی مجاز خارج شوند. شدت و میزان تغییرات کمیت های الکتریکی بسیار مهم بوده و رفتار رله را تعیین می کند. به عنوان مثال رفتار رله هنگام رخ دادن اضافه بار و اتصال کوتاه نباید یکسان باشد. از طرفی رله حفاظتی تنها دارای یک رنج خاص یا محدود نیست. به عبارت دیگر از یک رله ثانویه می توان به منظور حفاظت در جریان یا قدرت های مختلف استفاده کرد.

به منظور داشتن یک سیستم حفاظتی مناسب باید مقادیر را به درستی محاسبه کرد. مرحله ی بعد وارد کردن اطلاعات محاسبه شده در رله است. وارد کردن اطلاعات و هماهنگ کردن رله با تجهیزات دیگر به صورت کلی تنظیم رله نام دارد. تنظیم رله با توجه به ساختار آن می تواند به صورت دستی، اتوماتیک، از طریق شبکه های صنعتی، کامپیوتر و یا ترکیبی از این موارد باشد.

رله های SSR معمولا بدون صفحه نمایش بودن و تنظیمات آن ها از طریق دیپ سوئیچ یا ولوم ها انجام می شود. رله های دیجیتال به این شکل نبوده و راه های ارتباطی متنوعی دارند. به عنوان مثال می توانید یک رله دیجیتال را از طریق صفحه نمایش یا کامپیوتر تنظیم کنید. این روش به صورت محلی یا Local انجام می شود. رله های دیجیتال معمولا دارای پورت های شبکه بوده و می توان تنظیمات آن ها را از راه دور نیز تغییر داد. به این منظور باید از سیستم های انتقال اطلاعات و ارتباط دو طرفه مانند SCADA استفاده کرد.

خصوصیات حفاظتی بریکر MV و رله های الکترونیک

مطالب شرح داده شده در این مقاله را می توانید به صورت ویدئو در دوره ی تاسیسات فشار متوسط مشاهده کنید. در این دوره‌ی آموزشی با استانداردهای ولتاژی، آرایش پست‎‌های فشارمتوسط، تجهیزات اصلی MV، حفاظت ترانسفورماتور و غیره آشنا می شویم. از تجهیزات بررسی شده در این دوره می‌توان به کلیدهای قطع بار یا L.B.S، بریکر، ریکلوزر، رله‌ی پرایمری، رله‌ی ثانویه، رله‌ی بوخهلتس، ترمومتر، ترانس‌های اندازه‌گیری و غیره اشاره کرد. در این دوره دستورالعمل توانیر جهت حفاظت ترانس فشار متوسط بررسی شده و فانکشن‌های لازم و روش به دست آوردن اعداد شرح داده شده است. بخش حفاظت ترانسفورماتور شامل سیم بندی ترمومتر، بوخهلتس و آموزش تنظیم رله‌های MK2200 نیز می گردد. گام نهایی این دوره بازدید از تاسیسات اصلی فشار متوسط شرکت‌ها و ساختمان‌ها به همراه بررسی نقشه‌های تک خطی و حفاظتی است. لطفا جهت مشاهده‌ی سرفصل‌ها و لیست ویدئوهای این دوره روی عبارت تاسیسات الکتریکی فشار متوسط کلیک کنید.

رله های ثانویه از نظر خصوصیات حفاظتی

رله های ثانویه از نظر کاربرد و فانکشن های حفاظتی در مدل های مختلفی ساخته می شوند. برخی رله ها مولتی فانکشن و برخی دارای کاربری خاصی هستند. به منظور انتخاب رله مناسب باید فانکشن های مورد نیاز را مشخص کنیم. انتخاب فانکشن ها معمولا پس از تعیین کاربری رله انجام می شود. به عبارت ساده تر ابتدا باید در خصوص هدف از نصب رله و محل قرار گیری آن تصمیم گیری شده باشد. برخی از رله های ثانویه اشنایدر الکتریک با کاربری خاص عبارتند از:

  • حفاظت آرک
  • ریکلوزر و سنکرون چک
  • حفاظت دیفرانسیل باسبار
  • حفاظت بانک خازنی
  • حفاظت اشکال در بریکر
  • دیستانس
  • حفاظت ترانسفورماتور
  • حفاظت ژنراتور
  • حفاظت موتور
  • حفاظت ولتاژ و فرکانس
  • حفاظت اضافه جریان

در ادامه برخی از فانکشن های مورد نیاز جهت حفاظت ترانسفورماتور توزیع شرح داده می شود. به عنوان مثال در حفاظت ترانس می توان با ترکیب بریکر MV و رله‌های الکترونیک خصوصیات حفاظتی و سلکتیو مناسبی ایجاد کرد. در این روش می‌توان سیستم‌های حفاظتی بالادست و پائین دست را کوردینه سازی کرد. رله‌های ثانویه ی حفاظت ترانس می توانند در برابر جریان‌های هجومی رفتار صحیح داشته و جریان‌های پائین خطا به صورت فاز به فاز و فاز به زمین را شناسایی کنند. از قابلیت های دیگر این رله ها در حفاظت ترانس MV می توان به ورودی و خروجی های دیجیتال، مدار نظارت بر تریپ، اشکال در بریکر، پورت شبکه و غیره اشاره کرد. در ترانس های توزیع یا فشار متوسط معمولا از حفاظت های پیچیده مانند دیفرانسیل استفاده نمی شود.

جهت مطالعه ده ها مقاله ی تخصصی دیگر، بخش مقالات طراحی تاسیسات فشار متوسط را مشاهده کنید.

جریان هجومی

ترانسفورماتورها در لحظه‌ی برقدار شدن جریان هجومی سنگینی دریافت می‌کنند. در ترانسفورماتورهای کاهنده جریان هجومی می‌تواند تا 10 برابر جریان کامل افزایش پیدا کند. ترانسفورماتورهای افزاینده در راه اندازی می‌توانند جریان بیشتری حتی تا 25 برابر جریان کامل داشته باشند. جریان اولیه یک پدیده‌ی طبیعی بوده و رله نباید آن را به عنوان خطا تشخیص دهد. رله‌های مدرن قابلیت تشخیص جریان هجومی از جریان خطا را دارند. این عملکرد باعث پایداری در برابر جریان هجومی و حفاظت مناسب در برابر جریان‌های خطا می‌شود.

جریان هجومی ترانسفورماتورها در لحظه ی برقدار شدن

اتصال فاز با جریان پائین

ترانسفورماتورهای MV معمولا نرخ خرابی پائینی دارند. اغلب خطاهای ترانسفورماتور به صورت داخلی و به شکل فاز به زمین است. اتصال کوتاه فاز به فاز در بوشینگ‌های MV به ندرت رخ می‌دهد. خطاهای داخلی ترانسفورماتور معمولا به شکل اتصال حلقه در سیم پیچ MV با جریان پائین ایجاد می شود. جریان اتصال حلقه‌ها می‌تواند بین 1 تا 6 برابر جریان کامل ترانسفورماتور باشد. با استفاده از رله‌های الکترونیک با رسیدن جریان خطا به مقدار تنظیم شده فرمان تریپ صادر می‌شود.

اتصال فاز با جریان بالا

هنگام رخ دادن خطای نادر مانند اتصال کوتاه بین بوشینگ‌های MV بریکر باید به سرعت ترانس را بی برق کند. در چنین شرایطی سرعت عملکرد بریکرها از فیوزهای ذوب شونده کمتر است. در نظر داشته باشید که فیوزها، محدود کننده‌ی جریان یا Current Limiting هستند. در هر صورت بریکر می‌تواند ترانس را هنگام خطا در کمتر از 100 میلی ثانیه از شبکه جدا کند. این سرعت جهت جلوگیری از خسارت های جدی به اندازه‌ی کافی موثر است.

اتصال کوتاه بین بوشینگ های MV بریکر

اتصال زمین با جریان پائین

فیوزها در برابر خطا با جریان پائین نمی توانند رفتار مناسبی داشته باشند. برای رفع این اشکال باید از رله های ثانویه استفاده کرد. شاید این سوال مطرح شود که چه که خطاهای فاز به زمین با جریان پائین چگونه ایجاد می شوند؟ در این شرایط جریان خطای فاز به زمین کمتر از جریان نامی ترانسفورماتور خواهد بود:

  • اتصال کوتاه با امپدانس بالا در سیم پیچ MV
  • اتصال کوتاه با امپدانس بسیار پائین در سیستم نول زمین شده با امپدانس بالا

رله های مدرن دارای فانکشن اتصال زمین حساس بوده و این خطاها را به خوبی شناسایی می‌کنند. در نظر داشته باشید که فانکشن های حفاظتی در برابر اتصال زمین به شکل های مختلفی مانند N و G و SEF پیاده می شود. این فانکشن ها با توجه به نوع رله، تعداد ترانس های جریان و انواع آن ها انتخاب می شود. حفاظت زمین در اغلب تاسیسات با سه ترانس جریان به شکل N انجام می شود. این موارد در تنظیم رله های ثانویه بیشتر شرح داده خواهد شد.

اتصال زمین با جریان پایین

اضافه بار

حفاظت اضافه بار در ترانسفورماتور به شکل آنی عمل نکرده و دارای وقفه ی زمانی است. این وقفه می تواند به صورت ثابت و یا بر اساس منحنی های استاندارد انتخاب شود. اضافه جریان به شکل های فاز و زمین در رله ثانویه قابل تنظیم است.

فانکشن های حفاظتی در استاندارد ANSI با کدهای خاصی مشخص می شود. به عنوان مثال از فانکشن های مهم در حفاظت ترانس MV می توان به 51P و 50P و 51N و 50N اشاره کرد. برخی از کدهای استاندارد را می توانید در مقاله ی حفاظت الکتریکی ریکلوزر مطالعه کنید.

در ویدئوی زیر سیم بندی ترمومتر ترانس روغنی را بررسی کردیم. این ویدئو برگرفته از دوره تاسیسات فشار متوسط است:

قابلیت های ویژه

رله‌های مدرن دارای خصوصیات ویژه مانند Self Testing هستند. این فانکشن دائما رله را کنترل کرده و هرگونه نقص داخلی را علام می کند. علاوه بر این رله های ثانویه می توانند بر مدار تریپ و وضعیت بریکر نیز نظارت داشته باشند. سیستم نظارت بر تریپ هرگونه قطعی در مدار یا اشکال در بوبین Open را تشخیص می دهد. رله‌های با منبع تغذیه نیاز به نگهداری بیشتری از جمله بررسی باطری‌ها، UPS و غیره دارند. تمام رله‌ها باید به صورت دوره ای از نظر عملکرد، حفاظت و تنظیمات تست شوند. بازه‌های تست رله با توجه به نوع تاسیسات می‌تواند 5 تا 10 سال باشد. در نظر داشته باشید که بررسی ظاهری و تست مدار تریپ، UPS و باطری ها باید به صورت سالانه انجام شود.

نعمیرات رله

در ویدئوی زیر که برگرفته از دوره تاسیسات فشار متوسط است تست دژنکتور با رله ثانویه و نحوه ی باز کردن پنل دژنگتور پارس سوئیچ را بررسی میکنیم:

هماهنگی با تاسیسات فشار ضعیف

عملکرد موضوعی یکی از اهداف اصلی سیستم های حفاظتی است. در این روش باید نزدیک ترین المان حفاظتی به خطا وارد عمل شده و آن بخش را جدا کند. این امر در حفاظت فشار ضعیف ترانسفورماتور نیز بسیار مهم است. به عنوان مثال نباید حفاظت اولیه ی ترانس بعلت اشکال در بخش فشار ضعیف باعث قطعی های ناخواسته شود. در تاسیسات فشار ضعیف با بریکر های ACB بحث هماهنگی با حفاظت MV بسیار ساده است. در این حالت کافی است منحنی و مقادیر جریانی به درستی تنظیم شوند. بریکرهای LV با رله‌های الکترونیک دارای قابلیت‌های بسیار زیادی با انعطاف بالا هستند. در بخش فشار متوسط ترانس از فیوز یا رله ثانویه استفاده می شود. در هردو حالت باید هماهنگی مناسب بین تجهیزات حفاظت MV و LV ایجاد شود.

هماهنگی با بریکر MV در تاسیسات فشار ضعیف

هماهنگی بریکر فشار ضعیف با فیوز فشار متوسط

المان های حفاظتی از نظر جریان و زمان دارای منحنی های خاصی هستند. این منحنی در فیوزها ثابت بوده اما در رله های ثانویه قابل تنظیم است. به منظور هماهنگ کردن دو المان حفاظتی باید منحنی های آن را در یک محور قرار دهیم. با توجه به متفاوت بودن مقدار جریان اولیه و ثانویه باید از ضرایب مناسب استفاده کرد. جهت هماهنگ کردن فیوز MV و بریکر LV باید تمام منحنی فیوز بالا و سمت راست بریکر باشد. جهت جلوگیری از عدم تاثیر روی فیوز باید:

  • منحنی Pre-arcing فیوز با فاکتور 1.35 بالا و سمت راست منحنی بریکر LV باشد. مثال: اگر در زمان T منحنی بریکر از 100 آمپر عبور می‌کند، منحنی فیوز باید در همان T از جریان 135 یا بالاتر عبور کند.
  • تمام منحنی فیوز باید با فاکتور 2 در بالای منحنی بریکر LV باشد. مثال: اگر در جریان I که منحنی بریکر از 1.5 ثانیه عبور می‌کند، در همان جریان زمان عملکرد فیوز باید 3 ثانیه باشد.

 

هماهنگی بریکر فشار ضعیف با فیوز فشار متوسط

فاکتورهای 1.35 و 2 براساس حداکثر تلرانس شرکت‌های سازنده برای فیوز MV و بریکر LV است. تاکید می شود که هنگام مقایسه‌ی دو منحنی مقدار جریان MV باید به معادل جریان LV یا برعکس تبدیل شود.

هماهنگی بریکر فشار ضعیف با بریکر فشار متوسط

در این حالت باید منحنی عملکرد رله ثانویه MV و بریکر LV روی یک محور قرار داده شوند. با تنظیم پارامترها باید تمام بخش‌های حداقل منحنی بریکر MV با فاکتور 1.35 به سمت راست بریکر LV منتقل شود. به عنوان مثال اگر در زمان T منحنی بریکر LV از 100 آمپر عبور می‌کند، منحنی بریکر MV باید در همان T از جریان 135 یا بالاتر عبور کند. تمام منحنی بریکر MV باید بالای منحنی بریکر LV باشد. اختلاف زمان بین دو منحنی در هر مقداری از جریان باید حداقل 0.3 ثانیه باشد. فاکتورهای 1.35 و 0.3 براساس حداکثر تلرانس شرکت‌های سازنده‌ی ترانس جریان MV، رله ی MV و بریکر LV است.

هماهنگی بریکر فشار ضعیف با بریکر فشار متوسط

این مقاله یک مقدمه برای شناخت رله های ثانویه است. در بخش های بعدی روش محاسبات و تنظیم این رله ها بیشتر بررسی خواهد شد.

در ویدئوی زیر که برگرفته از دوره تاسیسات فشار متوسط است به بررسی فانکشن ها و اجزای رله ثانویه MK2200 می پردازیم:

در ویدئوی زیر تست مدار تریپ رله MK2200 را مشاهده میکنید:

این مقاله تا چه حد برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 3 / 5. تعداد رای: 2

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *