کلید حرارتی یا محافظ موتور و کاربرد آن
کلید حرارتی یا MPCB چیست؟
در این مقاله به راه اندازی تک ضرب موتور با کلید حرارتی می‌پردازیم. بریکرهای هوا، کامپکت و مینیاتوری به نحوی طراحی شده‌اند تا حفاظت اضافه جریان به صورت اتصال کوتاه و اضافه بار را در تاسیسات مختلف فشار ضعیف برعهده داشته باشند.بریکرهای هوا، کامپکت و مینیاتوری در دوره تصویری بریکرهای فشار ضعیف بررسی شده اند. به‌عنوان‌مثال می‌توان یک بریکرهوا CAT B را در ورودی تابلو برق اصلی قرار داده و حفاظت خروجی‌ها را توسط انواع بریکرهای کامپکت CAT A تامین کرد. با پائین آمدن توان تاسیسات و دور شدن آن‌ها از منبع، نقش بریکرهای مینیاتوری نیز بیشتر شده و می‌توان از آن‌ها جهت حفاظت بارهای کوچک بهره برد. لازم به ذکر است که دور شدن از منبع باعث کاهش سطح اتصال کوتاه و ترنزینت‌های ولتاژ می‌شود.
بریکرهای هوا، کامپکت و میناتوری می‌توانند حفاظت فیدر در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار را انجام دهند ولی به منظور حفاظت اضافه بار الکتروموتور حتما باید از تجهیزات جداگانه مانند رله‌های حرارتی یا الکترونیک استفاده شود.
در این ویدیو به معرفی کلید حرارتی و بررسی راه اندازی تک ضرب موتور با این کلید می پردازیم.این ویدئو برگرفته از دوره جامع راه اندازی و حفاظت موتورهای سه فاز است:
معرفی و کاربرد کلید حرارتی یا MPCB
روش دیگر حفاظت الکتروموتورها در برابر اضافه جریان استفاده از کلید حرارتی است. در ساده‌ترین حالت این بریکر شامل ترکیب سیستم حفاظت در برابر اتصال کوتاه، حفاظت در برابر اضافه بار و مکانیزم قطع و وصل دستی بوده و به تنهایی الزامات اصلی در کوردینه سازی فیدر الکتروموتور را برآورده می‌کند. به‌عبارت دیگر با نصب بریکر مناسب نیازی به تجهیزات جداگانه جهت دست‌یابی به آیتم‌های جداسازی خودکار، قطع و وصل بار و حفاظت اضافه جریان وجود ندارد.
در این ویدئو که برگرفته از دوره ی جامع حفاظت و راه اندازی موتورهای سه فاز است بریکرهای محافظ موتور یا کلید حرارتی فوجی را بررسی می کنیم.
در راه اندازی موتور سه فاز و تکفاز می توان از کلید حرارتی یا بریکر محافظ موتور استفاده کرد. این تجهیز یک بریکر کامل بوده و می تواند مدار و موتور را در برابر اتصال کوتاه، اضافه بار و قطع فاز محافظت کند. قابلیت قطع و وصل مدار قدرت و لاک گذاری باعث شده تا کلید حرارتی یکی از محبوب ترین المان های سوئیچ و حفاظت در مدار راه اندازی موتور باشد. بریکر محافظ موتور با عنوان کلید راه انداز دستی موتور نیز شناخته شده و توسط آن می توان به صورت دستی یک موتور را راه اندازی کرد. این ویدئو برگرفته از دوره ی پنجاه و چهار ساعته ی راه اندازی و حفاظت موتورهای سه فاز است.
قبل از نصب تجهیز باید به راهنمای آن مراجعه کرده و از قابلیت‌های حفاظتی موجود اطمینان حاصل کنید. برخی از بریکرها یا راه‌اندازهای دستی فاقد بخش مغناطیسی یا حرارتی هستند.
کلید حرارتی در مدل‌های پیشرفته به رله‌های الکترونیک قابل برنامه ریزی مجهز شده و می‌تواند حالت‌های رتور قفل شده، قطع فاز، عدم تقارن جریان، طولانی شدن زمان استارت، اتصال زمین و غیره را شناسایی کند. با توجه به برند و مدل می‌توان از تکنولوژی NFC، کامپیوتر و یا قسمت‌های روی بریکر جهت برنامه‌ریزی رله‌های پیشرفته استفاده کرد.
مطالبی که در حال مطالعه ی آن هستید به صورت تصویری در دوره جامع راه اندازی و حفاظت موتور سه فاز آموزش داده شده است. در این دوره تصویری روش پلاک خوانی موتور، شناخت اصول حفاظت، شناخت تجهیزات راه اندازی و محاسبه سایز آن ها آموزش داده شده است. در بخش عملی می توانید سیم بندی راه اندازی های کنتاکتوری مانند تک ضرب، چپ گرد و راست گرد، ستاره مثلث به همراه نصب و سیم بندی 6 برند سافت استارتر زیمنس، اشنایدر، ABB، دانفوس، اوکام و سانترنو را مشاهده کنید. قسمت آخر دوره مربوط به بازدید از تاسیسات و تابلو برق های مختلف و بررسی چیدمان تجهیزات و سایز آن ها در تابلو برق است. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این دوره می توانید صفحه آموزش جامع راه اندازی و حفاظت موتورهای سه فاز را مشاهده کنید.
قابل ذکر است که تمام لوازم جانبی بریکرهای کامپکت مانند رله‌های آندر ولتاژ، شنت تریپ، پلاتین‌های کمکی، پلاتین خطا و غیره برای این گروه نیز در دسترس بوده و بدون نگرانی می‌توان یک سیستم حفاظتی هوشمند و قابل انعطاف طراحی کرد.
در این ویدئو با مفهوم دو تجهیز در راه اندازی موتور آشنا می شویم. در حالت دو تجهیز از یک کلید حرارتی به عنوان حفاظت اضافه بار و اتصال کوتاه و از یک کنتاکتور برای روشن و خاموش کردن آن استفاده می شود. این ویدئو از دوره ی جامع راه اندازی و حفاظت موتورهای سه فاز است.
در این مدار بریکر در بالاترین سطح قرار گرفته و حفاظت اضافه جریان به صورت حرارتی و مغناطیسی را انجام می‌دهد. این بریکر در حالت عادی به صورت بسته بوده و راه‌اندازی الکتروموتور توسط کنتاکتور انجام خواهد شد. مکانیزم قطع و وصل بریکر محافظ الکتروموتور با توجه به برند و میزان جریان ممکن است به صورت دکمه‌های قطع و وصل جداگانه، اهرم عمودی، افقی یا دسته‌ی چرخان باشد. در برخی مدل‌ها این مکانیزم وضعیت تریپ یا عملکرد سیستم حفاظتی را نیز نمایش می‌دهد.
برای انتخاب بریکر محافظ الکتروموتور حتما اطمینان حاصل کنید که هردو بخش مغناطیسی و حرارتی در برند و مدل مورد نظر شما وجود داشته باشد. بعد از این کار می‌توانید جریان بریکر را بر اساس جریان کامل یا توان الکتروموتور انتخاب کرده و آن را تنظیم کنید.
در مدل‌های کوچک تنها بخش حرارتی یا اضافه بار این بریکر قابل تنظیم بوده و بخش مغناطیسی به صورت فیکس یا ثابت در نظر گرفته می‌شود. در آمپراژ بالاتر علاوه‌بر میزان جریان اضافه بار، کلاس سیستم حفاظتی و میزان جریان ضربه نیز قابل تنظیم است. این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا بتوانید از بریکر در راه‌اندازی الکتروموتورهای بزرگ با زمان طولانی یا اصطلاحا Heavy-Duty استفاده کنید. در صورتی که حساسیت الکتروموتور مورد نظر شما بسیار بالا است توصیه می‌شود از بریکرهای مجهز به رله‌ی الکترونیک با قابلیت‌های گسترده استفاده کنید. در صورتی که در تابلو برق از باسداکت یا سیستم استاندارد باسبار استفاده کرده باشید، می‌توانید با آداپتورهای خاصی بریکر محافظ الکتروموتور و کنتاکتور را به سادگی نصب کنید.
طبق تصویر زیر، این آداپتورها مجهز به چند قطعه ریل 35 میلی متری با قابلیت تنظیم فاصله هستند که برای نصب تجهیزات مانند بریکر، کنتاکتور و غیره استفاده می‌شود. با اینکار اتصال ورودی بریکر به شینه‌ها بدون هیچ گونه ماشین کاری و به صورت خودکار دایر خواهد شد.
در تصویر زیر یک نمونه تابلوی مونتاژ شده با سیستم باسبار ریتال را مشاهده می‌کنید.
به منظور توزیع انرژی در تابلو برق ها از شینه یا باسبار استفاده می شود. شینه ها می توانند از مس یا آلومینیوم تهیه شده و روی مقره ها نصب شوند. جهت استاندارد سازی فاصله ها و استفاده ی ساده از تجهیزات یک نوع سیستم توزیع در تابلوها با عنوان سیستم باسبار طراحی شده است. در این روش قطعات به صورت استاندارد ساخته شده و مونتاژ بسیار ساده ای دارند. در این ویدئو که برگرفته از دوره جامع راه اندازی و حفاظت موتورهای سه فاز است با یک نمونه از باسبارهای آماده آشنا می شویم.
جهت مطالعه ده ها مقاله ی تخصصی دیگر، بخش مقالات راه اندازی موتور سه فاز را مشاهده کنید.
رنج استاندارد کلید حرارتی یا MPCB
برای انتخاب سایز تجهیزات از جمله بریکرهای معمولی و MPCB ها می‌توانید از جداول آماده استفاده کنید. این جداول توسط شرکت‌های بزرگ تدوین شده و کار شما را بسیار آسان می‌کنند. به‌عنوان مثال در ادامه چند جدول از رنج‌های استاندارد بریکرهای محافظ موتور و پس از آن‌ها جدول‌های انتخاب بریکر بر اساس توان الکتروموتور از شرکت اشنایدر را مشاهده می‌کنید. این جدول‌ها به صورت کوردینه سازی تیپ 1 و 2 طراحی شده و مقداری باهم متفاوت هستند. قابل ذکر است که در جدول‌های ذکر شده جهت انتخاب بریکر از توان 0.18 تا 55 کیلو وات بریکرها به صورت MPCB بوده و در توان‌های بالاتر به صورت MCCB هستند.
رنج استاندارد کلید حرارتی مغناطیسی اشنایدر در دو مدل فیکس و قابل تنظیم را در جدول زیر مشاهده می‌کنید.
|
رنج استاندارد MPCB مغناطیسی اشنایدر-فیکس |
|||||
|
4 |
2.5 | 1.6 | 1 | 0.63 | 0.4 |
|
32 |
25 | 18 | 14 | 10 |
6.3 |
| 80 | 73 | 65 | 50 |
40 |
|
|
رنج استاندارد MPCB مغناطیسی اشنایدر-قابل تنظیم |
|||||
|
300-700 |
150-350 | 75-175 | 42-98 | 21-49 | 12-28 |
| 690-1610 | 480-1120 | ||||
در جدول زیر رنج استاندارد کلید حرارتی یا MPCB مغناطیسی حرارتی اشنایدر آورده شده است.
|
رنج استاندارد MPCB مغناطیسی-حرارتی اشنایدر |
|||||
|
0.8-2 |
0.63-1 | 0.4-0.63 | 0.25-0.4 | 0.16-0.25 | 0.1-0.16 |
|
4-3.6 |
2.9-7 | 2.5-4 | 1.6-2.5 | 1.4-3.5 | 1-1.6 |
|
12-18 |
10-25 | 9-14 | 9-13 | 6-10 | 5-12.5 |
| 23-32 | 20-50 | 20-25 | 17-25 | 17-23 |
13-18 |
| 62-73 | 48-65 | 40-80 | 37-50 | 30-40 |
24-32 |
| 250-500 | 160-320 | 100-220 | 70-150 | 70-80 | 65-115 |
رنج استاندارد کلید حرارتی یا MPCB مغناطیسی شرکت ABB در جدول زیر آورده شده است.
|
رنج استاندارد MPCB مغناطیسی ABB |
|||||
| 1.6 | 1 | 0.63 | 0.4 | 0.25 | 0.16 |
| 16 | 12 | 10 | 6.3 | 4 | 2.5 |
| 54 | 50 | 42 | 40 | 32 | 25 |
| 90 | 80 | 75 | 70 | 65 | 63 |
| 100 | |||||
رنج استاندارد MPCB مغناطیسی حرارتی یا بریکر محافظ موتور شرکت ABB در زیر آورده شده است.
| رنج استاندارد MPCB مغناطیسی-حرارتی ABB | |||||
|
0.8-2 |
0.63-1 | 0.4-0.63 | 0.25-0.4 | 0.16-0.25 | 0.1-0.16 |
|
10-16 |
6.3-10 | 4-6.3 | 2.5-4 | 1.6-2.5 |
1-1.6 |
|
23-32 |
22-32 | 20-25 | 18-25 | 14-20 |
11-16 |
| 40-50 | 36-50 | 36-45 | 30-42 | 28-40 |
25-32 |
| 70-90 | 57-75 | 52-65 | 45-63 | 40-100 |
40-52 |
| 80-100 | 80-95 | ||||
رنج استاندارد MPCB مغناطیسی زیمنس مطابق جدول زیر می‌باشد.
|
رنج استاندارد MPCB مغناطیسی زیمنس |
|||||
|
0.5 |
0.4 | 0.32 | 0.25 | 0.2 |
0.16 |
|
2 |
1.6 | 1.25 | 1 | 0.8 | 0.63 |
| 8 | 6.3 | 5 | 4 | 3.2 |
2.5 |
| 25 | 22 | 20 | 16 | 12.5 |
10 |
| 75 | 63 | 50 | 45 | 40 |
32 |
| 100 |
90 |
||||
رنج استاندارد کلید حرارتی یا MPCB مغناطیسی حرارتی شرکت زیمنس در جدول زیر آورده شده است.
|
رنج استاندارد MPCB مغناطیسی-حرارتی زیمنس |
|||||
| 0.35-0.5 | 0.28-0.4 | 0.22-0.32 | 0.18-0.25 | 0.14-0.2 | 0.11-0.16 |
| 0.9-1.25 | 0.7-1 | 0.6-1 | 0.55-0.8 | 0.45-0.63 | 0.4-0.6 |
| 2-3.2 | 1.8-2.5 | 1.6-2.4 | 1.4-2 | 1.1-1.6 | 1-1.6 |
| 4-6 | 3.5-5 | 3.2-5 | 2.8-4 | 2.4-4 | 2.2-3.2 |
| 8-13 | 7-10 | 6-10 | 5.5-8 | 5-8 | 4.5-6.3 |
| 16-25 | 14-20 | 11-16 | 10-16 | 9-12.5 | 9-12 |
| 36-45 | 28-40 | 22-32 | 20-25 | 18-25 | 17-22 |
| 70-90 | 57-75 | 45-63 | 40-50 | 36-52 | 36-50 |
| 80-100 | |||||
این ویدئو برگرفته از دوره جامع راه اندازی و حفاظت موتورهای سه فاز است.
کلید حرارتی یا بریکر محافظ موتور به منظور حفاظت موتور سه فاز در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار استفاده می شود. این بریکر بعلت وجود قابلیت قطع و وصل مدار قدرت به راه انداز دستی موتور نیز معروف است. در ویدئوی زیر که برگرفته از دوره جامع راه اندازی و حفاظت موتورهای سه فاز است کلید حرارتی هیوندای را بررسی می کنیم.
مثلث زرد
مثلث زرد
مثلث زرد
مثلث زرد
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.