راه اندازی کمپرسور

در این مقاله راه اندازی کمپرسور را با سه روش راه اندازی تک ضرب ، راه اندازی ستاره مثلث و راه اندازی با سافت استارتر بررسی می کنیم. اغلب کمپرسورهای کوچک به‌صورت پیستونی بوده و گشتاور بار در آن‌ها به‌صورت خطی و متناسب با سرعت افزایش پیدا می‌کند. در مواردی که نیاز به حجم هوای فشرده ی بیشتری باشد، از کمپرسورهای پیچی استفاده می‌شود. گشتاور بار در این مدل از کمپرسورها بیشتر بوده و با مربع یا توان دوم سرعت افزایش خواهد یافت.

برای اتصال الکتروموتور به کمپرسور در اغلب موارد از تسمه استفاده می‌شود ولی مدلهای مختلف کوپلینگ نیز برای این کار وجود دارد. قابل ذکر است که برای کاهش صدمات راه‌اندازی، برخی از کمپرسورها با بار کم یا بدون بار راه‌اندازی می‌شوند.

راه‌اندازی تک‌ضرب کمپرسور

راه‌اندازی تک‌ضرب کمپرسور با اعمال گشتاور راه‌اندازی بالا و غیر قابل کنترل همراه بوده و تنش‌های شدیدی در کمپرسور، تسمه و کوپلینگ‌ها ایجاد می‌کند. این تنش‌ها منشاء اصلی کاهش عمر تجهیزات، کوپلینگ‌ها و لیز خوردن تسمه‌ها در خلال راه‌اندازی بوده و هزینه‌های تعمیر و نگهداری را افزایش می‌دهند. از طرفی جریان راه‌اندازی در این حالت به‌شدت بالا بوده و تا 7 برابر جریان نامی الکتروموتور می‌رسد.

راه‌اندازی ستاره مثلث کمپرسور

در حالت ستاره مثلث جریان و گشتاور راه‌اندازی کاهش داده می‌شود اما توان موتور برای راه‌اندازی کامل و رسیدن به‌سرعت نامی بسیار ضعیف خواهد بود. از طرفی در سوئیچ حالت ستاره به مثلث، گشتاور و جریان به‌شدت تغییر کرده و تنش مکانیکی زیادی در کمپرسور ایجاد می‌کند.

در مواردی که فشار سیستم بالا باشد، کمپرسور در شرایط بی باری و با زمان طولانی‌تر راه‌اندازی می‌گردد. نکته‌ی منفی این روش راندمان و ضریب توان پائین الکتروموتور در خلال راه‌اندازی بوده و این امر باعث می‌شود تا از سیستم‌های جبران سازی جانبی استفاده شود.

برای تأسیساتی مناسب است که هنگام راه‌اندازی بار سنگینی ندارند. به عبارت ساده‌تر اگر بار موتور در لحظه ی راه‌اندازی سنگین باشد، گشتاور کافی برای افزایش سرعت موتور قبل از سوئیچ به حالت مثلث تولید نخواهد شد.

استفاده از سافت‌استارتر در راه اندازی کمپرسور

با استفاده از سافت‌استارتر می‌توان گشتاور راه‌اندازی را متناسب با نوع تأسیسات محدود کرد. نتیجه‌ی استفاده از سافت‌استارتر در راه‌اندازی کمپرسور؛ کاهش تنش های مکانیکی در کوپلینگ‌ها، بلبرینگ‌ها و جلوگیری از لیز خوردن تسمه‌ها خواهد بود. تمام این موارد باعث افزایش طول عمر تأسیسات و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگه داری می‌شوند. قابل ذکر است که هنگام استفاده از سافت‌استارتر برای راه‌اندازی کمپرسورها، جریان راه‌اندازی حدود 3 تا 4 برابر جریان نامی الکتروموتور خواهد بود. در شکل زیر (a) منحنی گشتاور و (b) منحنی جریان راه اندازی با سافت استارتر برای راه اندازی کمپرسور می باشد.

برای انتخاب سافت‌استارتر مناسب ابتدا باید نوع استارت را از بین دو حالت راه‌اندازی نرمال یا راه‌اندازی سنگین مشخص کنیم. برای کمپرسورهایی که در حالت تک‌ضرب با زمان کمتر از 5 ثانیه راه‌اندازی می‌شوند، می‌توان حالت راه‌اندازی نرمال را در نظر گرفت. در این گروه از کمپرسورها، توان سافت‌استارتر می‌تواند با توان الکتروموتور برابر باشد.

حالت راه‌اندازی سنگین برای کمپرسورهایی در نظر گرفته می‌شود که استارت آن‌ها در روش تک‌ضرب بیشتر از 5 ثانیه زمان خواهد برد. در صورت وجود چنین شرایطی سافت‌استارتر انتخابی باید از نوع Heavy Duty باشد. درصورتی‌که این مدل از سافت‌استارتر در دسترس شما نیست، می‌توانید از سافت‌استارتر نرمال با یک سایز بزرگ‌تر از توان موتور و سیستم اضافه‌بار کلاس 30 استفاده کنید. برای راه‌اندازی کمپرسور با سافت استارتر پیشنهاد می‌شود این تنظیمات را انجام دهید:

• زمان راه‌اندازی یا Start Ramp: 10 ثانیه
• زمان توقف یا Stop Ramp: صفر
• ولتاژ اولیه یا Initial Voltage: 30 درصد برای کمپرسورهای پیستونی و 40 درصد برای کمپرسورهای پیچی