جدول انتخاب کنتاکتور و بیمتال ستاره مثلث

37.8K //10 دیدگاه

جدول انتخاب کنتاکتور و بی متال ستاره مثلث

در این مقاله به جدول انتخاب کنتاکتور و بی متال ستاره مثلث میپردازیم. در مقاله های قبلی انتخاب سایز کنتاکتور و بی متال راه در حالت تک ضرب بررسی کردیم. به مدار ستاره مثلث اصطلاحا راه‌اندازی دو ضرب نیز گفته می‌شود. این عبارت به معنی داشتن دو وضعیت کوتاه مدت و بلند مدت برای راه‌اندازی و کار نرمال است. از آنجایی که تعداد تجهیزات و شرایط جریانی این مدار با مدل تک ضرب متفاوت است، انتخاب سایز قطعات نیز به شیوه‌ی دیگری انجام می‌شود. در اولین سطح مدار بخش حفاظت اضافه جریان وجود داشته که می‌تواند شامل فیوز، بریکر محافظ موتور یا MPCB باشد.

مدار ستاره مثلث

جریان کامل الکتروموتور

چون تمام جریان مدار در حالت ستاره و مثلث از این بخش عبور می‌کند، سایز نرمال این تجهیزات بر اساس جریان کامل الکتروموتور انتخاب خواهد شد. از طرفی چون جریان راه‌اندازی در این مدار حدود 30 درصد حالت تک ضرب است، می‌توان تاثیر گذاری جریان راه‌اندازی در سایز کنتاکتور و بی متال و سایر تجهیزات را کاهش داد. به‌عبارت ساده‌تر در این مدار جریان راه‌اندازی 5 تا 7 برابری از فیوزها یا بریکرها نخواهد گذشت. نکته‌ی دیگر تفاوت زمان راه‌اندازی در حالت تک ضرب و ستاره مثلث است. در مدار تک ضرب گفته شد که فیوزها یا بریکرها باید توانایی عبور جریان راه‌اندازی را در 5 ثانیه داشته باشند اما این زمان در حالت ستاره مثلث به 15 ثانیه افزایش پیدا می‌کند.

با توجه به کاهش جریان راه‌اندازی به حدود 30 درصد در مقایسه با حالت تک ضرب، می‌توان اینگونه برداشت کرد که فیوزها در مدار ستاره مثلث باید بتوانند 3 برابر جریان راه‌اندازی را برای 15 ثانیه تحمل کنند. قابل ذکر است جریان راه‌اندازی در حالت تک ضرب 6 برابر جریان کامل الکتروموتور در نظر گرفته می‌شود. این ضریب در منابع مختلف برای فیوزهای تندکار از 2 تا 3 برابر و برای فیوزهای کندکار از 1.2 تا 1.75 برابر جریان کامل الکتروموتور نیز ذکر شده است.

در صورتی که قصد دارید از بریکر برای حفاظت فیدر الکتروموتور در برابر اضافه جریان استفاده کنید، می‌توانید آن را به صورت یک المان کندکار با ضریب 1.25 برابر جریان کامل الکتروموتور انتخاب کنید. توجه داشته باشید که بحث تنظیمات یا انطباق میزان جریان راه‌اندازی با تیپ بریکرهای مینیاتوری باید بر اساس جریان راه‌اندازی یعنی 2 الی 3 برابر جریان کامل الکتروموتور انجام شود. در بسیاری از منابع ذکر شده که سایز بریکر کامپکت و بریکر محافظ الکتروموتور یا M.P.C.B می‌تواند معادل جریان کامل الکتروموتور باشد. در مدار قدرت راه‌اندازی ستاره مثلث از 3 کنتاکتور استفاده می‌شود که میزان جریان عبوری از آن‌ها با توجه به شرایط مدار تغییر می‌کند. در ضرب اول راه‌اندازی، کنتاکتور نرمال و کنتاکتور ستاره روشن شده و حدود 30 درصد جریان راه‌اندازی را از خود عبور می‌دهند. در ضرب دوم، کنتاکتور ستاره خاموش شده و کنتاکتور مثلث وارد مدار می‌شود. در این حالت دو شاخه‌ی موازی برای عبور جریان فاز یا 58 درصد جریان کامل الکتروموتور ایجاد خواهد شد. جریان فاز  برابر کمتر از جریان خط است. با توجه به موارد ذکر شده مشخص است که کنتاکتور ستاره زمان کمی در مدار بوده و جریان پائینی را نسبت به کنتاکتورهای دیگر از خود عبور می‌دهد.

مدار ستاره مثلث

به همین علت جهت کاهش هزینه خرید تجهیزات معمولا کنتاکتور ستاره کوچک‌تر از کنتاکتورهای نرمال و مثلث انتخاب می‌شود. این روند بعلت افزایش قیمت کنتاکتورهای با آمپراژ بالا، در راه‌اندازی الکتروموتورهای سنگین توجیه اقتصادی بیشتری دارد. در خصوص محافظت الکتروموتور در برابر اضافه بار نیز روش‌های مختلفی قابل اجرا است. به‌عنوان مثال می‌توان از رله‌ی اضافه بار الکترونیک یا بی‌متال به همراه پایه‌ی نصب مجزا در ورودی فیدر استفاده کرد. در این روش تجهیزات فوق پس از بریکر قرار گرفته و باید با توجه به جریان کامل الکتروموتور سایز و تنظیم شوند. روش روتین، استفاده از بی‌متال یا رله‌ی اضافه بار در مدار فازی یا بعد از کنتاکتور نرمال است. با این کار باید رنج حفاظت اضافه بار بی‌متال یا رله‌ی الکترونیک بر اساس 58 درصد جریان کامل الکتروموتور انتخاب شود.

پس در مدار راه‌اندازی ستاره مثلث از 3 کنتاکتور استفاده می‌شود که میزان جریان عبوری از آن‌ها با توجه به شرایط مدار تغییر می‌کند. ویدئوی زیر برگرفته از دوره راه اندازی و حفاظت موتور است:

در جدول‌های ارائه شده توسط شرکت‌های سازنده، معمولا کنتاکتورها براساس جریان فازی انتخاب شده و کوچک‌تر از جریان کامل الکتروموتور هستند. قابل ذکر است که در برخی از کاتالوگ‌ها بجای سایز سه کنتاکتور مختلف تنها مشخصات ست راه‌اندازی ستاره مثلث بیان می‌شود. لطفا جهت آشنایی با ذکر مشخصات تجهیزات به کار رفته در مدارهای ستاره مثلث به جدول‌های بعدی مراجعه کنید.

این جدول از شرکت اشنایدر الکتریک جهت انتخاب فیوز، کنتاکتور و بی‌متال در مدار ستاره مثلث با تیپ کوردینه سازی 1 ارائه شده است. در اولین ستون از سمت راست توان الکترموتور بر اساس کیلو وات و در ستون بعدی جریان کامل آن آورده شده است. رنج فیوز پیشنهادی از نوع کندکار یا تیپ موتوری به صورت aM بوده و هر سه کنتاکتور مدار با یک سایز پیشنهاد شده‌اند. در این جدول سایز کنتاکتورها بر اساس جریان کامل الکتروموتور پیشنهاد شده است. ستون آخر مربوط به بی‌متال‌های پیشنهادی بوده که بر اساس جریان فاز یا 58 درصد جریان کامل الکتروموتور سایز شده‌اند.

جدول انتخاب کنتاکتور و بی متال و فیوز در راه اندازی ستاره مثلث و کوردینه سازی تیپ 1

الکتروموتور 400 ولت فیوز aM کنتاکتور ستاره مثلث بی متال
(P(KW \(I_{e}\)
1.5 3.5 4 6×3 1.8-2.6
2.2 5 6 6×3 2.6-3.7
3 6.5 8 6×3 3.7-5.5
4 8.4 12 6×3 3.7-5.5
5.5 11 16 6×3 5.5-8
7.5 14.8 16 9×3 8-11.5
9 18.1 20 12×3 9-13
11 21 25 12×3 9-13
15 28.5 32 18×3 12-18
18.5 35 40 18×3 16-24
22 42 50 32×3 23-32
30 57 80 40×3 30-40
37 69 80 40×3 37-50
45 81 100 50×3 37-50
55 100 125 65×3 48-65
75 135 160 80×3 63-80
90 165 200 115×3 95-120
110 200 200 115×3 95-120
132 240 250 150×3 110-140
160 285 315 185×3 132-220
220 388 400 265×3 200-330
280 480 500 330×3 200-330
315 555 630 330×3 200-330

 

انتخاب فیوز، کنتاکتور و بی‌متال در این جدول بر اساس کوردینه سازی تیپ 2 بوده و با کوردینه سازی تیپ 1 متفاوت است. برای درک بهتر این موضوع می‌توانید ستون‌های مربوط به کنتاکتور و بی‌متال‌ها را با جدول قبل مقایسه کنید. به‌عنوان‌مثال در جدول قبل کنتاکتورهای راه‌اندازی الکترموتور 1.5 کیلو وات 6 آمپر و بی‌متال آن 2.6-1.8 بود در صورتی که در این جدول کنتاکتورها 9 آمپر و بی‌متال 4-2.5 است.

جدول انتخاب کنتاکتور و بی متال و فیوز در راه اندازی ستاره مثلث و کوردینه سازی تیپ 2

الکتروموتور 400 ولت فیوز aM کنتاکتور ستاره مثلث بی متال
(P(KW \(I_{e}\)
1.5 3.5 4 9×3 2.5-4
2.2 5 6 9×3 4-6
3 6.5 8 9×3 5.5-8
4 8.4 10 9×3 7-10
5.5 11 16 12×3 9-13
7.5 14.8 16 18×3 12-18
9 18.1 25 25×3 16-24
11 21
15 28.5 32 32×3 23-32
18.5 35 40 40×3 30-40
22 42 50 50×3 37-50
30 57 80 65×3 48-65
37 69 80 80×3 63-80
45 81 100 115×3 60-100
55 100 125 150×3 90-150
75 135 160 185×3 90-150
90 165 200 185×3 132-220
110 200 250 225×3 132-220
132 240 315 265×3 200-330
160 285 400 330×3 200-330
200 352 500 400×3 300-500
220 388 500 500×3 300-500
250 437
315 555 630 630×3 380-630
355 605 800 780×3 380-630

 

این جدول مربوط به اشنایدر الکتریک بوده و به منظور انتخاب بریکر، کنتاکتور و بی‌متال در مدار راه‌اندازی ستاره مثلث استفاده می‌شود. کافی است توان الکتروموتور بر اساس کیلو وات را از ستون سمت راست انتخاب کرده و تجهیزات پیشنهادی را بررسی کنید. در این جدول Ie جریان کامل الکتروموتور، Ird جریان فازی آن، Iq سطح اتصال کوتاه، In جریان نامی بریکر و Irm مربوط به تنظیم بخش مغناطیسی آن است. این جدول بر اساس تیپ کوردینه سازی 1 طراحی شده و کنتاکتورهای آن بر اساس جریان کامل الکتروموتور سایز شده‌اند.

مطالبی که در حال مطالعه ی آن هستید به صورت تصویری در دوره جامع راه اندازی و حفاظت موتور سه فاز آموزش داده شده است. در این دوره تصویری روش پلاک خوانی موتور، شناخت اصول حفاظت، شناخت تجهیزات راه اندازی و محاسبه سایز آن ها آموزش داده شده است. در بخش عملی می توانید سیم بندی راه اندازی های کنتاکتوری مانند تک ضرب، چپ گرد و راست گرد، ستاره مثلث به همراه نصب و سیم بندی 6 برند سافت استارتر زیمنس، اشنایدر، ABB، دانفوس، اوکام و سانترنو را مشاهده کنید. قسمت آخر دوره مربوط به بازدید از تاسیسات و تابلو برق های مختلف و بررسی چیدمان تجهیزات و سایز آن ها در تابلو برق است. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این دوره می توانید صفحه آموزش جامع راه اندازی و حفاظت موتورهای سه فاز را مشاهده کنید.

جدول انتخاب ست کنتاکتور ستاره مثلث و بی متال و بریکر در راه اندازی ستاره مثلث و کوردینه سازی تیپ 1

400/415 V   بریکر(A) کنتاکتور(A) بی‌متال(A)
(P(KW \(I_{e}\) \(I_{rD}\) \(I_{q}\) \(I_{n}\) \(I_{rm}\)
1.5 3.6 2 50 4 51 6×3 1.8-2.6
2.2 4.9 3 50 6.3 78 6×3 2.6-3.7
3 6.5 4 50 10 138 6×3 3.7-5.5
4 8.5 5 50 10 138 6×3 3.7-5.5
5.5 11.5 6 15 14 170 6×3 5.5-8
7.5 15.5 9 15 18 223 9×3 8-11.5
9 18.1 10 15 25 327 12×3 8-11.5
11 22 12 15 25 327 12×3 10-14
15 29 16 10 32 384 18×3 12-18
18.5 35 20 50 40 560 18×3 16-24
22 41 24 50 50 700 32×3 23-32
30 55 33 50 65 910 32×3 30-38
37 66 40 100 80 640 40×3 37-50
45 80 47 100 115 805 40+50×2 30-40
55 97 58 100 115 805 40+50×2 30-40
75 132 78 … 150 1200 80×3 63-80
90 160 96 … 220 1760 115×3 80-104
110 195 116 … 220 1760 115×3 95-120
132 230 139 … 320 2240 150×3 110-140
160 280 165 … 320 2560 185×3 132-220
200 350 204 … 500 3150 225×3 132-220
220 388 225 … 500 3500 265×3 200-330
280 480 278 … 500 4000 330×3 200-330
315 540 322 … 800 4500 330×3 200-3320

 

این جدول نیز مربوط به اشنایدر الکتریک بوده و به منظور انتخاب بریکر، کنتاکتور و بی‌متال در مدار راه‌اندازی ستاره مثلث با تیپ کوردینه سازی 2 استفاده می‌شود. در نظر داشته باشید که ستون Iq به صورت پیشنهادی بوده و در صورتی که سطح اتصال کوتاه در محل نصب الکتروموتور کمتر یا بیشتر از این مقدار بود، می‌توانید بریکر دیگری را انتخاب کنید. برخی از شرکت‌ها در یک جریان نامی مشخص بریکرهای مختلفی با قدرت اتصال کوتاه متفاوت تولید می‌کنند.

جدول انتخاب بریکر، ست کنتاکتور ستاره مثلث و بی متال در راه اندازی ستاره مثلث و کوردینه سازی تیپ 2

400/415 V بریکر(A) کنتاکتور(A) بی‌متال(A)
(P(KW \(I_{e}\) \(I_{rD}\) \(I_{q}\) \(I_{n}\) \(I_{rm}\)
1.5 3.6 2 130 4 51 9×3 2.5-4
2.2 4.9 3 130 6.3 78 9×3 4-6
3 6.5 4 130
4 8.5 5 130 10 138 18×3 913
5.5 11.5 6 50 14 170 25×3 9-13
7.5 15.5 9 50 18 223 25×3 12-18
9 18.1 10 50 25 327 25×3 16-24
11 22 12 50
15 29 16 50 32 448 40×3 23-32
18.5 35 20 50 40 560 40+50×2 30-40
22 41 24 50 50 700 40+50×2 37-50
30 55 33 50 65 910 40+65×2 48-65
37 66 40 100 80 640 80×3 63-80
45 80 47 100 115 805 115×3 60-100
55 97 58 100 115 920 115×3 90-150
55 97 … 150 1200 115×3 90-150
75 132 78 … 150 1200 150×3 90-150
90 160 96 … 220 1760 185×3 132-220
110 195 116 … 220 1760 225×3 132-220
132 230 139 … 320 2240 265×3 200-330
160 280 165 … 320 2560 330×3 200-330
200 350 204 … 500 3150 400×3 300-500
220 388 225 … 500 3500 400×3 300-500
250 430 … 500 4000 500×3 300-500

 

جدول زیر از طرف شرکت ABB به منظور انتخاب کنتاکتور و بی‌متال در راه‌اندازی ستاره مثلث ارائه شده است. کافی است از ستون سمت راست توان الکتروموتور را از 7.5 تا 160 انتخاب کرده و اطلاعات مربوط به تجهیزات پیشنهادی را بررسی کنید. ستون Ie جریان کامل الکتروموتور در 400 ولت را بیان کرده و در ادامه 3 ستون برای کنتاکتورها آورده شده است. همانطور که مشاهده می‌کنید ستون‌های مربوط به کنتاکتور اصلی و مثلث دارای مقادیر یکسانی هستند ولی ستون ستاره اغلب آمپراژ پائین تری دارد. به صورت کلی جریان کنتاکتور ستاره یک تا دو رنج پائین‌تر از کنتاکتورهای دیگر انتخاب می‌شود.

بی‌متال در این جدول بر اساس جریان فازی یا 58 درصد جریان کامل الکتروموتور سایز شده‌است. در انتخاب بی‌متال باید میزان جریان عبوری و احتمال اضافه بار شدن الکتروموتور توجه کنیم. ممکن است با توجه به نوع الکتروموتور اضافه بارهای لحظه‌ای ایجاد شده و بی متال باید قابلیت تنظیم آن را داشته باشد.

جهت مطالعه ده ها مقاله ی تخصصی دیگر، بخش مقالات راه اندازی موتور سه فاز را مشاهده کنید.

جدول انتخاب کنتاکتور و بی متال شرکت ABB

الکتروموتور 400 ولت کنتاکتور اصلی کنتاکتور مثلث کنتاکتور ستاره بی متال
(P(KW I(A)
7.5 15.5 9 9 9 7.6-10
11 22 12 12 9 10-13
15 29 16 16 9 16-20
18.5 35 26 26 26 20-24
22 41 26 26 26 20-24
25 47 30 30 26 24-29
37 66 40 40 40 30-40
45 80 52 52 40 36-47
55 97 65 65 40 50-60
75 132 80 80 52 65-78
90 160 96 96 65 84-96
110 195 116 116 116 100-135
132 230 140 140 116 100-135
160 280 190 190 140 130-175

شرکت‌های سازنده برای انتخاب تجهیزات خود راهنما و جداول بسیار زیادی دارند که جمع آوری آن‌ها در یک کتاب امکان پذیر نیست. توصیه می‌شود در صورت تمایل به وب سایت شرکت‌ها مراجعه کرده و منابع دیگر را مشاهده کنید.

این مقاله تا چه حد برای شما مفید بود؟

میانگین امتیاز 3.8 / 5. تعداد رای: 13

شاید این موارد نیز مورد علاقه شما باشد
نرم‌افزار Winstartانتخاب سافت استارتر با نرم افزار WinStart
مدار ستاره مثلث راه اندازی موتورمثلث زردمدار ستاره مثلث راه اندازی موتور
مرکز کنترل موتورمثلث زردرله کنترل موتور
راه اندازی و کنترل الکتروموتورهااینورتر یا درایو چیست؟
انتخاب سریع موتورمثلث زردراه اندازی موتور سه فاز با کنتاکتور
compressor startingمثلث زردراه اندازی کمپرسور
10 پاسخ
  2. alisadeghi1137@yahoo.com
    alisadeghi1137@yahoo.com گفته:

    بسیارعالی ممنونم ازلطف شما بابت آموزش هاتون . این جانب نیاز به آموزش ها و جداول و اطلاعاتی عملی دارم چون هر روز با طراحی یک نوع جدید از تابلو برق مواجه هستم.وچطور میتوانید کمکم کنید چه مطالبی را پیشنهاد میدهید.ممنون میشم کمکم کنید

    پاسخ
    • مثلث زرد
      مثلث زرد گفته:

      سلام وقت بخیر. آموزش های عملی زیادی در همین وب سایت به صورت مقاله، ویدئو و کتاب ارائه شده. اگر منظورتون انتخاب سایز تجهیزات هست می تونید از استانداردها استفاده کنید. استانداردهای مونتاژ تابلو در این مقاله معرفی شدن: https://mosalasezard.com/standard-for-lv-switchgear-and-controlgear-assemblies/ روش دیگه استفاده از نرم افزارهای سایزینگ هست. با اینکار به صورت تخصصی می تونید سایز سیم، کابل، بریکر و غیره رو به دست بیارید.

      پاسخ
  4. بهمن محمدی
    بهمن محمدی گفته:

    سلام من یه تابلو ستاره مثلث دارم ۱۸.۵ کیلووات میخوام موتور رو به ۲۴.۵ کیلو وات تعغیر بدم باید کنتاکتور چند بندازم و چه چیزهایی رو عوض کنم؟ با تشکر از شما

    پاسخ
    • مثلث زرد
      مثلث زرد گفته:

      سلام وقت بخیر. در جدول ها رنج موتور رو انتخاب کنید. مقابل هر رنج موتور آمپراژ کنتاکتورها نوشته شده. علاوه بر کنتاکتور باید حفاظت اصلی و بیمتال رو هم کنترل کنید که مطابق با جریان موتور جدید باشن

      پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *